Ishikawa diagram voorbeelden + handige template!

Het Ishikawa diagram is een visuele techniek die helpt om de mogelijke oorzaken van een probleem in kaart te brengen. Het diagram ziet eruit als een visgraat. In de kop zet je het probleem en de mogelijke oorzaken in de ‘graten’. Het is een eenvoudige tool die je helpt de juiste oorzaken in kaart te brengen. In deze blog geven we je twee Ishikawa diagram voorbeelden.

Auteur: Hanna Lankhorst Laatst bijgewerkt op: 7 augustus 2024

Zes graten van de Ishikawa

Zoals net benoemd bestaat de Ishikawa uit een vis met een kop en zes graten. Die zes graten staan voor de zes categorieën waar je aan moet denken bij het vinden van oorzaken. Het doel is niet om je oorzaak bij de juiste graat te plaatsen, maar om je bewust te zijn waar je mogelijke oorzaken vindt.

De zes graten beginnen allemaal met de letter M:

  • Mens: Is het duidelijk voor de mensen in het proces wat ze moeten doen? Hebben de mensen de juiste skills en opleiding voor het werk?
  • Machine: Gebruik je de juiste machines en software? Kunnen we deze veilig gebruiken?
  • Meting: Hoe meten we de kwaliteit? En op welke momenten meten we dit?
  • Materiaal: Welke materialen gebruiken we? Wat is de kwaliteit van deze materialen?
  • Milieu: Hoe is de omgeving? Hoe ziet de werkruimte eruit? Is het er stil of is er juist veel omgevingsgeluid?
  • Methode: Is het proces op een handige en praktische manier ingericht? Werken mensen ook volgens het proces of hebben ze hun eigen workarounds?
Ishikawa diagram: wat is het?

Ishikawa diagram voorbeelden

Hoe pak je dit aan?

  1. Zorg dat je de visgraat tekent of ons handige template downloadt!
  2. Werk het probleem uit in de kop. Zorg ervoor dat je het probleem concreet maakt, bijvoorbeeld 40% van de nieuwe HR-medewerkers heeft niet binnen twee maanden het inwerkprogramma afgerond.
  3. Ga iedere graat langs en bedenk de mogelijke oorzaken van je probleem in de kop. Ga zo verder tot je alle zes de M’s gehad hebt.

Hieronder geven we je twee Ishikawa diagram voorbeelden!

Ishikawa diagram voorbeelden: #1

Bij een onderwijsinstelling vallen de prestaties van de studenten tegen. Dit collegejaar heeft minder dan de helft van de studenten het eerste vak van het jaar gehaald. Docenten en studenten gaan samen op zoek naar de oorzaak hiervan.

Probleem in de kop: Minder dan de helft van de studenten heeft eerste vak niet gehaald

De oorzaken:

  • Mens: Onvoldoende gekwalificeerde docenten, gebrek aan motivatie bij studenten, studenten hebben nog te weinig skills voor dit vak
  • Machine: Computers op school hebben geregeld een storing
  • Meting: Geen regelmatige toetsen, maar één meetmoment, gebrek aan feedback van docenten aan studenten
  • Materiaal: Verouderde lesmaterialen, gebrek aan digitale middelen, slechte kwaliteit boeken
  • Milieu: Volle klassen, weinig ventilatie in leslokalen, veel lawaai van het verkeer buiten
  • Methode: Ineffectieve lesmethoden, onduidelijke lesplannen

De onderwijsinstelling gaat de oorzaken in de categorie ‘Mens’ verder onderzoeken, omdat ze denken dat de tegenvallende resultaten in een combinatie ziten van ongekwalificeerde docenten en de skills van studenten.

Ishikawa diagram voorbeelden: #2

Een ander voorbeeld komt uit de zorg. Een ziekenhuis merkt namelijk op dat het laatste jaar meer fouten zijn gemaakt in het verstrekken van medicatie. Ze passen de Ishikawa toe om te kijken wat de oorzaken van dit probleem zijn.

Probleem in de kop: Aan 1 op de 100 patiënten is afgelopen jaar onjuiste medicatie verstrekt

De oorzaken:

  • Mens: Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, menselijke fout zoals een vergissing, leerling-verpleegkundigen verstrekken te vroeg in hun opleiding medicatie
  • Machine: Computers staan onjuist geïnstalleerd, medicatiescanners werken niet goed
  • Meting: Geen controles bij onderbezetting
  • Materiaal: Verkeerde medicatie geleverd, voorraadbeheer wordt onvoldoende bijgehouden, etiketten plakken onvoldoende en vallen soms van doosjes af
  • Milieu: Hectische afdeling, soms weinig verlichting
  • Methode: Soms gebrekkige communicatie, nieuwe medewerkers hebben een andere werkwijze aangeleerd

Het ziekenhuis gaat ervoor zorgen dat het voorraadbeheer op orde komt. Ook gaan ze in gesprek met leveranciers en passen ze de etiketten aan. Als daarna nog fouten gemaakt worden, zoomen ze in op de andere oorzaken.

Zelf ook de Ishikawa toepassen? Download de template hier!

Wat is een klantreis?
Wat is een klantreis?

Een klantreis wordt ook wel een customer journey genoemd. Als je een klantreis doet, doorloop je het hele proces waar normaal gesproken een klant doorheen gaat. Bijvoorbeeld bij het kopen van een nieuwe auto.

Obeya bord in de praktijk
Obeya bord in de praktijk

Obeya is een veelgebruikte methode in organisaties. Het kan verschillende doelen hebben, zoals het uitvoeren van projecten, het verbeteren van samenwerking in teams of een snellere besluitvorming. Vaak worden hiervoor Obeya borden gebruikt.

De klantreis: fases en een stappenplan
De klantreis: fases en een stappenplan

Als organisatie wil je graag goed je klant begrijpen, zodat je levert wat je klant wil. Dit proces wordt ook wel de klantreis of customer journey genoemd. Het is een handig hulpmiddel om inzicht te krijgen in de ervaringen van klanten tijdens hun contactmomenten met een organisatie.

Alle artikelen bekijken