Vijfkrachtenmodel van Porter: inzicht in concurrentiekracht

Het Vijfkrachten model helpt organisaties om de aantrekkelijkheid en winstgevendheid van een bedrijfstak te analyseren. Door vijf krachten in kaart te brengen, krijg je zicht op de dynamiek van de markt en de factoren die jouw concurrentiepositie bepalen.

Auteur: Roos van Starrenburg Laatst bijgewerkt op: 24 oktober 2025
vijfkachtenmodel

Vijfkrachtenmodel van Porter

Waarom floreert de ene sector jaar na jaar, terwijl een andere structureel worstelt met lage marges? Om dat te ontrafelen ontwikkelde Michael E. Porter, hoogleraar aan Harvard Business School, in 1979 zijn beroemde Vijfkrachtenmodel. Sinds de eerste publicatie in de Harvard Business Review is het uitgegroeid tot een van de meest invloedrijke strategie-instrumenten ter wereld.

In deze blog lees je over:

  • Het model in het kort.
  • De vijf krachten van Porter.
  • Wat levert het op?
  • Hoe pak je het aan?

Het model in het kort 

Het Vijf krachten model helpt organisaties om de aantrekkelijkheid en winstgevendheid van een bedrijfstak te analyseren. Door vijf krachten in kaart te brengen, krijg je zicht op de dynamiek van de markt en de factoren die jouw concurrentiepositie bepalen. Met die inzichten kun je slimme keuzes maken. Hierdoor sta je als organisatie veel sterker en gaat je winstgevendheid omhoog.

vijfkrachtenmodel

De vijf krachten van Porter

  1. Concurrentie op de markt: hoe hevig is de strijd tussen huidige aanbieders?
  2. Dreiging van nieuwe toetreders: hoe gemakkelijk kunnen nieuwe spelers de markt betreden en marges onder druk zetten?
  3. Dreiging van substituten: hoe groot is de kans dat klanten overstappen naar alternatieve producten of diensten?
  4. Macht van leveranciers: hoeveel invloed hebben leveranciers op prijs, kwaliteit en beschikbaarheid?
  5. Macht van afnemers: hoe sterk kunnen klanten onderhandelen over lagere prijzen of hogere kwaliteit?
Structuur aanbrengen in een proces

Wat levert het op?

Met het Vijfkrachtenmodel zie je niet alleen waar de risico’s liggen, maar ook waar kansen ontstaan. Het model geeft organisaties houvast om hun marktpositie te versterken, de juiste investeringen te doen en concurrentie slimmer tegemoet te treden. Zo vormt het een stevig fundament voor strategische planning en duurzame groei.

Hoe pak je het aan?

Het model is praktisch inzetbaar in drie stappen:

  1. Analyseer de vijf krachten – onderzoek de markt waarin je actief bent en bepaal de impact van elke kracht.
  2. Beoordeel de aantrekkelijkheid – is de bedrijfstak voldoende winstgevend of liggen er grote bedreigingen?
  3. Ontwikkel strategieën kies je positie: differentieer, werk samen met leveranciers, vergroot schaalvoordelen of creëren drempels voor nieuwe spelers.

Conclusie: strategie begint bij inzicht

Het Vijfkrachtenmodel laat zien dat succes niet alleen afhangt van je interne kracht, maar vooral van de dynamiek waarin je opereert. Door de markt vanuit deze vijf invalshoeken te bekijken, ontdek je waar de kansen liggen om écht het verschil te maken. Het is geen eenmalige analyse, maar een kompas dat je steeds opnieuw kunt gebruiken om koers te bepalen in een veranderende wereld.

Zelf een lean six sigma green belt training volgen?

Ben je nieuwsgierig geworden en wil je kennismaken met meer tools om processen te verbeteren? In onze green belt training leer je niet alleen processen verbeteren, maar ook hoe je met invloed en gedrag verandering écht laat slagen.

Heb je een vraag?

Roos helpt je graag! Neem contact met ons op via het contactformulier. We beantwoorden je vraag altijd binnen één werkdag.

Kom in contact!
Vijfkrachtenmodel van Porter: inzicht in concurrentiekracht
Vijfkrachtenmodel van Porter: inzicht in concurrentiekracht

Het Vijfkrachten model helpt organisaties om de aantrekkelijkheid en winstgevendheid van een bedrijfstak te analyseren. Door vijf krachten in kaart te brengen, krijg je zicht op de dynamiek van de markt en de factoren die jouw concurrentiepositie bepalen.

Ontdek de klantreis: 5 fases en een effectief achtstappenplan
Ontdek de klantreis: 5 fases en een effectief achtstappenplan

Als organisatie wil je graag goed je klant begrijpen, zodat je levert wat je klant wil. Dit proces wordt ook wel de klantreis of customer journey genoemd. Het is een handig hulpmiddel om inzicht te krijgen in de ervaringen van klanten tijdens hun contactmomenten met een organisatie.

Betekenis van het INK-model + de 5 organisatiegebieden
Betekenis van het INK-model + de 5 organisatiegebieden

Het INK-model helpt organisaties om overzicht te krijgen over alle onderdelen van de bedrijfsvoering en biedt concrete handvatten om prestaties systematisch te verbeteren.

Alle artikelen bekijken