Balanced scorecard: een voorbeeld

Aan de slag met de Balanced Scorecard? In deze blog geven we je een voorbeeld van de toepassing van dit strategische instrument in een ziekenhuis.

Auteur: Roos Spanjer Laatst bijgewerkt op: 17 juli 2024
Voorbeeld balanced scorecard ziekenhuis

De Balanced Scorecard: een voorbeeld

In een andere blog leggen we je uit wat de Balanced Scorecard is én hoe je dit strategische instrument kunt gebruiken in jouw organisatie. Het zorgt voor een concrete vertaling van strategische plannen, naar meetbare doelstellingen en heldere acties. Je maakt een actieplan dat je monitort op voortgang waarmee je je strategische doelen bereikt.

In dit artikel laten we zien hoe de Balanced Scorecard wordt toegepast in een ziekenhuis.

De stappen op een rij

Als je aan de slag gaat met de Balanced Scorecard dan neem je de volgende stappen:

  1. Je bepaalt de visie (als je die nog niet had) en de strategie voor de komende jaren.
  2. Per perspectief uit de Balanced Scorecard bepaal je doelen.
  3. Je stelt prestatie-indicatoren vast (KPI’s) per doel.
  4. Vervolgens ontwikkel je actieplannen.
  5. Tot slot blijf je monitoren en evalueren (zijn we op de goede weg?).

Laten we aan de slag gaan met het uitwerken van een voorbeeld van de Balanced Scorecard in het ziekenhuis.

De verschillende perspectieven in de Balanced Scorecard

De Balanced Scorecard toegepast in het ziekenhuis

Een ziekenhuis ging een aantal jaren geleden aan de slag met de Balanced Scorecard. Een visie op zorg hadden ze al bepaald, maar het was tijd voor een nieuwe strategische koers. Daarbij was het belangrijk om meer te focussen op duurzaamheid.

Visie en strategie bepalen

Na een aantal sessies van de Raad van Bestuur met het managementteam en verschillende klankbordgroepen (met medewerkers, ketenpartners en patiënten) kwamen ze tot een aantal thema’s om de strategie van het ziekenhuis voor de komende jaren rond het thema duurzaamheid te formuleren. “Wij bieden duurzame zorg, waarmee we ook goed voor de volgende generatie in onze regio kunnen zorgen.” Vanuit hun (al eerder geformuleerde) visie op zorg kwamen daar de kernwoorden: dichtbij, bevlogen en innovatief bij. Deze strategische koers gaf voldoende handvatten om voor alle perspectieven doelen, KPI’s en acties te formuleren.

 

 

Financiële perspectief

Doelen:

  • Verbeteren van kostenefficiëntie door duurzame initiatieven.
  • Verminderen van operationele kosten door het besparen van energie en het verminderen van afval (bijvoorbeeld op de IC en de OK).

KPI’s:

  • Kostenbesparing per patiënt door duurzame initiatieven.
  • Percentage verlaging van energiekosten.
  • Kostenreductie door het verbruiken van minder disposables.

Acties:

  • Implementeren van energie-efficiënte apparatuur.
  • Uitvoeren van een energie-audit en invoeren van besparingsmaatregelen (zoals computers uitzetten, timers op verlichting etc.).
  • Opzetten van een uitgebreid afvalreductie- en recyclingprogramma.

Klantperspectief

Doelen:

  • Verhogen van patiënttevredenheid door een gezonde en duurzame omgeving.
  • Bevorderen van de gezondheid van de regio door duurzaamheid en preventieprogramma’s op het gebied van leefstijl.

KPI’s:

  • Patiënttevredenheidsscores met betrekking tot de wachtruimtes, gezonde keuzes in het restaurant en op het menu in de kliniek en faciliteiten om te bewegen op de afdelingen.
  • Aantal initiatieven en programma’s voor preventie in de regio.
  • Net Promotor Score (NPS) van de regio over het duurzame image van het ziekenhuis.

Acties:

  • Introduceren van groene ruimten, gezonde keuzes op de menukaart, bewegingsmogelijkheden voor klinische patiënten en wandelroutes in en om het ziekenhuis.
  • Organiseren van gezondheidsbeurzen en voorlichtingscampagnes over duurzaamheid.
  • Communiceren van duurzaamheidsprestaties in de regio.

Perspectief op interne processen

Doelen:

  • Verduurzamen van medische en administratieve processen.
  • Efficiënter gebruik van hulpbronnen en verminderen van verspilling.

KPI’s:

  • Aantal processen dat is verduurzaamd (bijv. papierloos werken, energiezuinige apparatuur).
  • Vermindering van water- en energieverbruik per OK.
  • Percentage afval dat wordt gerecycled.

Acties:

  • Digitaliseren van administratieve processen om papiergebruik te verminderen.
  • Implementeren van energiebesparende technologieën in medische apparatuur.
  • Trainen van personeel in duurzaam werken en recyclingprocedures.

Leer- en Groeiperspectief

Doelen:

  • Bevorderen van een cultuur van duurzaamheid onder medewerkers.
  • Continu verbeteren van kennis en vaardigheden op het gebied van duurzaamheid.

KPI’s:

  • Aantal trainingen en workshops over duurzaamheid voor personeel.
  • Tevredenheid van medewerkers over duurzaamheidinitiatieven.
  • Aantal duurzame innovaties en ideeën geïmplementeerd door medewerkers.

Acties:

  • Ontwikkelen en aanbieden van trainingen en workshops over duurzaamheid.
  • Creëren van een platform voor medewerkers om duurzame ideeën en innovaties in te dienen.
  • Incentiveprogramma’s voor medewerkers die bijdragen aan duurzame verbeteringen.
De juiste strategische projecten oppakken? Volg een green belt!

Voorbeelden uit de Balanced Scorecard: wat kun je nog meer doen op het gebied van duurzame zorg?

Financieel perspectief

  • Energie-efficiënte verlichting: Vervang traditionele verlichting door LED-verlichting om energiekosten te verlagen.
  • Waterbesparende technologieën: Installeer waterbesparende kranen en toiletten.
  • Kartonnen to go bekers: Stop met het gebruik van kartonnen bekertjes op werkplekken (gemiddeld drie bekertjes per persoon / dag) en laat iedereen eigen to go bekers meenemen.

Klantperspectief

  • Groene daken en tuinen: Creëer groene daken en tuinen om een rustgevende omgeving voor patiënten en personeel te bieden.
  • Gezondheidseducatieprogramma’s: Organiseer workshops en seminars over gezonde levensstijl en duurzaamheid.

Perspectief op interne processen

  • Papierloos werken: Introduceer een elektronisch patiëntendossiersysteem om papierverbruik te verminderen.
  • Recyclingprogramma: Start een uitgebreid recyclingprogramma voor medische en niet-medische afvalstoffen (met name op de OK, de IC en in de Apotheek is veel winst te behalen).

Leer- en Groeiperspectief

  • Duurzaamheidstrainingen: Regelmatige trainingen voor personeel over duurzaamheid en milieuvriendelijke praktijken.
  • Innovatieplatform: Lanceer een intern platform waar medewerkers ideeën voor duurzaamheid kunnen delen en ontwikkelen.

Door deze Balanced Scorecard te implementeren, kan het ziekenhuis haar strategie om een duurzame organisatie te zijn, effectief uitvoeren en bijdragen aan een betere zorg voor de volgende generatie in de regio!

Tot slot 

De Balanced Scorecard is een handig en visueel model om met strategie en uitvoering aan de slag te gaan. Naast de Balanced Scorecard zijn er ook nog andere, goed bruikbare modellen. Denk bijvoorbeeld aan het OGSM-model of het Business Model Canvas. Deze modellen hebben allemaal gemeen dat ze strategie beknopt en visueel uitwerken, en dat is het krachtige van deze instrumenten. Als alles op één pagina moet passen, dan dwingt het je om keuzes te maken. Wil je meer weten over strategie ontwikkeling? Neem dan gerust contact met ons op!

Neem contact op

Minitab software: hoe gebruik je het?
Minitab software: hoe gebruik je het?

Tijdens projecten verzamel je vaak veel data. Hoe ga je dat nu allemaal analyseren? En wat zegt die data je nou eigenlijk? De software van Minitab helpt je hierbij.

Een meetplan maken
Een meetplan maken

Waar moet je op letten als je gegevens over een proces gaat verzamelen? Een meetplan zorgt ervoor dat je dit zorgvuldig doet. In dit artikel helpen we je op weg en kun je een template downloaden om zelf aan de slag te gaan.

Gemba walk
Gemba walk

In dit artikel leggen we je in zeven stappen uit hoe je een gemba walk doet. Op deze manier doorloop je het proces, ontdek je wat er wel en niet goed gaat en kun je meteen aan de slag met verbeteren.

Alle artikelen bekijken