Of je nu een organisatie leidt, een project managet of je persoonlijke ontwikkeling onder de loep neemt: strategie begint met inzicht. De SWOT-analyse is al decennialang één van de meest gebruikte modellen om dat inzicht te krijgen.
Het maakt duidelijk waar je kracht ligt, waar je kwetsbaar bent en welke kansen of risico’s er op je pad komen. Kortom: een praktische tool om koers te bepalen én scherp te houden.
In dit artikel vertellen we je:
De SWOT-analyse vormt vaak het startpunt voor het ontwikkelen of aanscherpen van strategie. Met dit instrument breng je in kaart waar je sterke en zwakke punten liggen en welke externe kansen en bedreigingen spelen. Je kunt een SWOT toepassen op een hele organisatie, een project of zelfs op jezelf. Het model legt daarmee de basis om gericht keuzes te maken en toekomstbestendig te handelen.
De vier onderdelen van SWOT
Sterktes en zwaktes liggen binnen de organisatie: denk aan cultuur, structuur, processen, competenties of medewerkerstevredenheid. Hierop kun je zelf invloed uitoefenen. Het gaat niet alleen om waar je goed in bent, maar vooral om wat je écht onderscheidt van de concurrentie.
Kansen en bedreigingen liggen juist buiten de organisatie. Ze zijn in feite een gegeven, maar je kunt er slim op inspelen of tijdig op anticiperen. Soms worden ze zichtbaar via marktonderzoek en analyses, maar vaak ook gewoon door goed te kijken naar wat er in de dagelijkse praktijk gebeurt.
Een SWOT-analyse geeft je een compleet overzicht van interne en externe factoren. Met die inzichten kun je:
Met andere woorden: een SWOT vertaalt abstracte trends en interne signalen naar concrete keuzes voor de toekomst.
Stap 1: Een organisatie- en omgevingsanalyse
Breng de belangrijkste sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen in kaart. Dit kan via interviews, data-onderzoek of brainstormsessies.
Stap 2: Reduceren en selecteren
Focus op de kern: kies maximaal vijf factoren per onderdeel, zodat je overzicht houdt en scherp blijft op wat impact heeft.
Stap 3: Maak een confrontatiematrix
Leg interne en externe factoren naast elkaar. Scoor hun onderlinge impact (bijv. 0 = geen raakvlak, 5 = grote impact). Zo zie je direct welke combinaties kansen bieden of risico’s versterken.
Stap 4: Bepaal je strategische opties
Vertaal de inzichten naar keuzes:
Zo ontstaat een concreet overzicht waarmee je jouw strategie versterkt en je organisatie wendbaar en toekomstbestendig positioneert.
Een SWOT-analyse is meer dan een lijstje met plus- en minpunten: het is een spiegel én een kompas. Het laat zien waar je vandaag staat en welke keuzes nodig zijn om morgen sterker te zijn. Door eerlijk te kijken naar sterktes en zwaktes en tegelijkertijd alert te blijven op kansen en bedreigingen, creëer je grip op je strategie.
Het mooie is: je hoeft niet te wachten op een groot verandertraject om ermee te beginnen. Pak een whiteboard of een notitieboek, zet de vier kwadranten uit en ga samen met je team aan de slag. Je zult merken dat er verrassend snel inzichten ontstaan die richting geven én energie losmaken. Want strategie wordt pas waardevol als je hem vertaalt naar actie. Dus: waar liggen jouw kansen om vandaag nog te beginnen?
Roos helpt je graag! Neem contact met ons op via het contactformulier. We beantwoorden je vraag altijd binnen één werkdag.
Of je nu een organisatie leidt, een project managet of je persoonlijke ontwikkeling onder de loep neemt: strategie begint met inzicht. De SWOT-analyse is al decennialang één van de meest gebruikte modellen om dat inzicht te krijgen.
Dit boek leert je niet hoe je meer doet in dezelfde tijd, maar juist hoe je keuzes maakt waardoor je minder druk bent. Aanrader!
Werken met nieuwe systemen lijkt vaak de oplossing. Maar het is slim om eerst een proces te verbeteren voor je het gaat digitaliseren.