Pareto analyse

De 80/20 regel

Auteur: Roos Spanjer Laatst bijgewerkt op: 5 juni 2023
Pareto analyse

Pareto analyse

De Pareto analyse, of 80/20 regel, is een grafische analyse die wij vaak gebruiken in onze projecten. Het helpt identificeren waar je je het beste op kunt focussen, wanneer je een proces gaat verbeteren. Bijvoorbeeld welke afdeling de meeste meldingen doet of over welke producten de meeste klachten komen. Zo zet je je energie in, waar de meeste (verbeter)winst te behalen is.

In dit artikel vertellen we je:

  • Waar de Pareto analyse vandaan komt
  • Hoe je een Pareto analyse maakt
  • Wanneer je een Pareto analyse toepast in een lean project

Waar komt de naam Pareto analyse vandaan?

De Pareto analyse is genoemd naar de Italiaanse econoom Vilfredo Pareto. Hij deed onderzoek naar de verdeling van bezittingen onder de Italiaanse bevolking. Vilfredo kwam er achter dat slechts 20% van de bevolking bijna 80% van al het land bezat. Het schijnt dat dit de maffia is ;).

Joseph Juran zorgde voor grotere bekendheid van dit verschijnsel in de jaren ’50 van de vorige eeuw. Hij noemde dit ook wel ’the observation of the vital few and the trivial many’ en ontdekte dat het 80/20 principe zich best vaak voordoet (of júíst niet)!

Staafdiagram gekanteld

Hoe begin je met een Pareto analyse?

1. Data verzamelen

Om een Pareto analyse te maken ga je eerst data verzamelen. De data die je nodig hebt zijn aantallen per categorie. Bijvoorbeeld: je wil onderzoeken welke ICT-meldingen de meeste tijd kosten. Dan categoriseer je de meldingen (dus je verdeelt ze per type) en tel je per type melding hoe vaak ze de afgelopen periode gedaan zijn.

2. Maak de gegevens grafisch

Door de data grafisch weer te geven (bijvoorbeeld in Excel), ga je van een lijst met categorieën en getallen, naar een visuele weergave op twee assen.

Op de horizontale as zet je de verschillende categorieën (dat mag eerst nog in willekeurige volgorde). Op de verticale as komen de aantallen. Je kunt er bij een staafdiagram ook voor kiezen om de assen te kantelen zodat je de categorieën helemaal kunt uitschrijven.

Staafdiagram naar Pareto

Onderzoek het Pareto effect

Als je een staafdiagram hebt gemaakt met categorieën op de horizontale as en daarboven per categorie een staaf (waarvan de hoogte afhankelijk is van hoe vaak iets voorkomt), neem je de volgende stap.

Je zet de staven van links naar rechts op volgorde van groot naar klein. Dus de categorie die het meest voorkomt staat helemaal links, de categorie die het minst voorkomt helemaal rechts.

Pareto analyse met lijn

80/20?

In Excel kun je ook een cumulatieve lijn trekken, waarmee je snel inzichtelijk hebt of er sprake is van een Pareto effect. Dit is het geval wanneer (ongeveer) 20% van de categorieën op de horizontale as voor 80% van het geheel verantwoordelijk is.

Op basis daarvan kun je dan kiezen om je in het project alleen te focussen op die 20%. Hierdoor kun je veel gerichter een proces gaan verbeteren. Bijvoorbeeld door  alleen de ICT-meldingen over vergeten wachtwoorden, extra autorisaties en wijzigingen in gebruikersnaam aan te pakken, om dat die samen 80% vormen van het totaal aantal meldingen. Alle andere ICT-meldingen laten we dus bewust achterwege, omdat dat allemaal losse, enkele meldingen zijn.

Online tips

Drie praktische tips

Voor je aan de slag gaat met een Pareto analyse in een lean project een aantal praktische tips:

  • Zorg dat je in de measure fase de juiste data verzamelt. Hoe je dat doet lees je hier!
  • Verwar een Pareto analyse (of staafdiagram) niet met een histogram. Een histogram heeft geen categorieën op de horizontale as, maar een continue schaal met getallen.
  • Onthoud: er is niet altijd sprake van een Pareto effect, en ook als het er wel is, dan nóg hoef je niet altijd alleen met die 20% aan de slag. Die keuze maak je zelf.

Wil je alles leren over het visualiseren van data? Volg dan een green belt training. Op dag drie en vier van deze zesdaagse training gaan we aan de slag met het verzamelen en analyseren van gegevens over het proces dat je gaat verbeteren.

Ik wil meer weten over de green belt!

Binnenkort starten met een green belt?

Check onze trainingsagenda voor alle trainingen die binnenkort starten!

15 en 22 januari, 5 en 12 februari, 5 en 12 maart 2025
17 en 24 maart, 7 en 14 april, 12 en 19 mei 2025
Of bekijk alle opties

Ook interessant:

Alle artikelen bekijken
De 14 management principes van Toyota
De 14 management principes van Toyota

De 14 management principes van Toyota vormen de basis van het Toyota Production System (TPS), waaruit lean is ontstaan. Lees hier meer!

Vier berekeningen die inzicht geven in een proces
Vier berekeningen die inzicht geven in een proces

Leer hoe je berekeningen maakt die je helpen om processen te begrijpen. Bijvoorbeeld de doorlooptijd en de proces efficiency.

Het VUCA model: wat is het?
Het VUCA model: wat is het?

Het VUCA model wordt toegepast in verschillende sectoren. Het is een tool die je helpt te bepalen wanneer je welke acties onderneemt.

Alle artikelen bekijken