Lean leiderschap: vijf tips uit de praktijk
Vijf hele eenvoudige, maar krachtige dingen die iedere leider zou moeten doen!
Auteur: Roos Spanjer
Laatst bijgewerkt op: 29 april 2025
Vijf hele eenvoudige, maar krachtige dingen die iedere leider zou moeten doen!
Lean leiderschap tonen, hoe doe je dat? Als je als organisatie lean wil werken, is het belangrijk dat managers en leidinggevenden hetzelfde uitdragen. Lean is niet zomaar de toepassing van een aantal tools en technieken. Het draait om het creëren van een cultuur van continu verbeteren. We merken het zelf ook in onze interim opdrachten: als lean leider ondersteun je het team en zorg je dat iedereen zijn werk goed en met plezier kan doen!
In dit artikel vertellen we je:
Het implementeren van lean werken staat of valt bij lean leiderschap. Goed voorbeeld, doet namelijk goed volgen. Lean management is namelijk veel meer dan een set aan tools en technieken. Het is een filosofie, die je kan helpen om je doelen te bereiken. Verschillende modellen laten zien hoe lean leiderschap hierbij een belangrijke rol speelt, zoals bijvoorbeeld het 4P model of de 14 management principes van Toyota. Hieronder delen we vanuit onze eigen ervaring vijf tips voor lean leiderschap.
Lean werken is geen doel op zich, maar een middel om een doel te bereiken. Formuleer dan ook concrete doelstellingen, waarbij iedereen precies weet wat het inhoudt. Vertaal deze doelen naar verschillende afdelingen en stel subdoelen. Zo heeft een financiële afdeling andere doelen dan een afdeling met klantcontact. Maar uiteindelijk dragen ze allebei op hun eigen manier bij aan de doelen van de divisie of organisatie. Door voor elke afdeling doelen meetbaar te maken, wordt het snel duidelijk waar je (wel of niet) aan moet werken.
Als jij als manager iets niet doet, zullen anderen het ook niet doen. Zo simpel is het. Als je wil dat collega’s op tijd komen bij afspraken, zorg dan dat je zelf ook altijd op tijd bent. Klinkt misschien simpel, maar het gebeurt echt niet altijd in de praktijk. Want als leider ben je altijd maar ‘druk’. Daarmee laat je ook zien, dat je wellicht andere dingen belangrijker vindt.
Zorg ook dat de leiders in je organisatie weten waar ze het over hebben en vooral leren om de juiste vragen te stellen in plaats van zelf oplossingen aan te dragen. Een goede manier om dit te stimuleren is kata coaching. Hiermee stimuleer je een cultuur van continu verbeteren en toon je lean leiderschap.
Faciliteer medewerkers in lean werken. Zorg dat mensen tijd hebben om stil te staan bij hun werkzaamheden en na te denken over hoe dit beter kan. Zorg dat ze de juiste kennis hebben om hier op een goede manier mee aan de slag te gaan, bijvoorbeeld door mensen op te leiden tot yellow belt. En tot slot, zorg dat ze hierbij de juiste hulpmiddelen kunnen gebruiken. Komen ze andere obstakels tegen die hen tegenhoudt om te verbeteren? Ruim ze uit de weg!
Een nieuwe werkwijze kost tijd. Realiseer je, dat je bezig bent met het veranderen van gedrag. Sta dan ook stil bij successen die je behaalt en maak deze voor iedereen zichtbaar. Dit stimuleert om verder te gaan. Het laat zien dat waar je mee bezig bent lastig kan zijn, maar uiteindelijk wel iets oplevert. Het mooiste is, als je kunt laten zien hoe successen concreet bijdragen aan jullie doelstelling.
Het creëren van een cultuur van continu verbeteren komt niet zomaar tot stand. Je leert bepaald gedrag toe te passen en dit als lean manager uit te dragen binnen je team. Zorg er daarom voor dat je je blijft ontwikkelen op dit gebied. Als het goed is, doet je team dat namelijk ook. Daarbij is het ook goed, om zelf te laten zien dat je reflectief bent en als manager zelf ook in ontwikkeling bent. Zie dingen die niet in één keer goed gaan niet als fouten, maar juist als kansen om van te leren. Hierdoor geef je je team ook de ruimte om te experimenteren en te leren. Dit levert een gevoel van veiligheid op in het team, waarbinnen collega’s vragen durven te stellen of zich sneller uitspreken. Uiteindelijk kunnen ze hierdoor steeds meer eigenaarschap pakken over hun eigen werk en word je als manager steeds meer een leider die een team ondersteunt. Vanuit de lean gedachte ben je als leidinggevende altijd dienend aan het team, in plaats van de meest zichtbare en belangrijke persoon. Een goede ontwikkeling richting lean leiderschap dus!
Wil jij aan de slag met lean en vraag je je af hoe je dit het beste kunt aanpakken. Ben jij manager van een team en wil je met lean aan de slag? Dat kan bijvoorbeeld met een yellow, orange of green belt. We denken daarover graag met je mee! Ook geven we workshops en trainingen aan leidinggevenden, die zich willen ontwikkelen als leider in een organisatie waar verantwoordelijkheden steeds lager komen te liggen en continu verbeteren centraal staat.
Ja ik wil contact opnemen!
Een succesvolle lean transformatie vraagt om inspirerend lean leiderschap. In dit artikel lees je hoe je hiermee aan de slag gaat.
De 14 management principes van Toyota vormen de basis van het Toyota Production System (TPS), waaruit lean is ontstaan. Lees hier meer!
Leer hoe je berekeningen maakt die je helpen om processen te begrijpen. Bijvoorbeeld de doorlooptijd en de proces efficiency.