Lean Startup: wat is het?

De Lean Startup methode is een efficiënte manier om nieuwe producten of diensten te ontwikkelen. Je gaat namelijk je eerste Minimum Viable Product direct testen in de praktijk. Hierdoor haal je feedback op die je gebruikt voor een volgende verbeterslag. We vertellen je ook wat het verschil met de ‘gewone’ lean methode is.

Auteur: Roos Spanjer Laatst bijgewerkt op: 6 september 2024
Lean startup boek Eric Ries

Lean Startup: wat is het?

De Lean Startup methode is iets anders dan lean management. We krijgen er vaak vragen over: maar wat is dan het verschil? Komt de Lean Startup methode ook bij Toyota vandaan? In deze blog leggen we uit wat de Lean Startup methode is, waar het vandaan komt én wat het verschil met ‘onze’ lean methode is.

Lean Startup is namelijk een manier om producten en diensten te ontwikkelen. En daarmee lijkt het stiekem meer op scrum dan op lean management. Bij deze methode ga je – net als bij scrum – snel ideeën testen en evalueren of dit werkt op niet. Lean Startup heeft als doel om met minimale middelen (tijd, geld, en inspanning) zo snel mogelijk een product of dienst ontwikkelt en test. Dit doe je door zo snel mogelijk feedback van klanten te verzamelen, zodat je leert wat wel en niet werkt, om je product of dienst te verbeteren.

In deze blog vertellen we je:

  • Wat de Lean Startup methode is.
  • Waar deze methode vandaan komt.
  • En wat de verschillen zijn met lean management en scrum.

Lean Startup stappenplan

Bij de Lean Startup methode is het belangrijk om al vroeg in het ontwikkelproces met een Minimum Viable Product (MVP) te komen. Dit is een soort prototype. Een eerste, bruikbare versie van je product of dienst dat al van waarde is voor de klant. Je gaat dus niet pas ‘live’ op het moment dat alles is doorontwikkeld, maar juist veel eerder. Je wil namelijk graag feedback ophalen om verder door te gaan, aanpassingen te doen, of misschien wel een hele andere richting in te slaan.

De Lean Startup methode bestaat uit een overzichtelijk stappenplan: build – measure – learn.

  1. Bouwen (Build): De naam van deze eerste stap zegt het al: je gaat aan de slag om te bouwen. Zorg dat je een MVP maakt, dus een eenvoudige versie van je product of nieuwe dienstverlening. Het is wel belangrijk dat deze in de praktijk getest kan worden, zodat je je belangrijkste aannames kunt testen. Bijvoorbeeld: bij het ontwikkelen van een nieuw vervoersmiddel heb je in deze fase niets aan één wiel, maar wel aan twee wielen met een plank ertussen. Deze laatste kun je testen. In de volgende stap ga je dan feedback verzamelen. Bijvoorbeeld: ik wil makkelijker van richting kunnen veranderen, of iets waar door ik mijn evenwicht bewaar onderweg.
  2. Meten (Measure): Leuke fase! Want je gaat je MVP op de markt brengen en data verzamelen over hoe het presteert. Bijvoorbeeld door klantgedrag te analyseren, enquêtes af te nemen, of door gebruik van andere meetinstrumenten. Het is verrassend interessant om klanten je MVP te laten reviewen, want ze komen met allerlei suggesties waar je zelf nog niet aan gedacht hebt.
  3. Leren (Learn): In de laatste stap ga je de verzamelde data analyseren. Wat zegt dit over jouw MVP en wat wordt je volgende stap? Ga je verder op dezelfde pad, pas je dingen aan of ga je pivoteren: oftewel een hele andere richting inslaan.

Deze drie stappen kun je net zo vaak herhalen tot jij en je klant tevreden zijn over je product of dienst.

Een training volgen over innovatie?

Waar komt het gedachtegoed vandaan?

Eric Ries bedacht de Lean Startup methode. Zijn ervaringen als ondernemer en adviseur heeft hij in 2011 gebundeld in een opvallend blauw boek met de titel ‘The Lean Startup’. Deze titel bevat uit twee componenten die hij in zijn boek samenvoegt: iets opstarten en dat lean aanpakken. Zijn manier van ideeën ontwikkelen is dus sterk geïnspireerd op de principes die ze bij Toyota hanteren. Zo efficiënt mogelijk en vrij van verspilling een proces inrichten.

Lean Startup vs. lean management

Ook al is de Lean Startup methode dus geïnspireerd op de lean principes, het zijn toch twee verschillende dingen:

  • Lean Management: Tsja, lean management. Daar hebben we natuurlijk al talloze blogs over geschreven! Zoals deze (lean six sigma wat is het nu precies) of deze (over efficiënter werken met lean) of deze (over lean organisaties). Maar mocht je deze blogs nog niet gelezen hebben: lean is een manier van werken die oorspronkelijk bij Toyota vandaan komt. Iedereen in een lean organisatie is betrokken bij het verbeteren van processen, met zo min mogelijk verspilling met als doel zo veel mogelijk waarde creëren voor de klant.
  • Lean Startup: In tegenstelling tot lean management zoals we het kennen bij Toyota, richt Lean Startup methode zich op innovatie en het creëren van nieuwe producten of diensten. Het is een goede methode om in snel ontwikkelende markten, waar dus veel verandert, iets nieuws te ontwikkelen. Het gaat dus niet om het verbeteren van bestaande processen, maar om het snel testen en valideren van nieuwe ideeën bij product- of dienstontwikkeling.

 

Wat kun jij met de Lean Startup methode?

Stel, je werkt in een grote organisatie en niet bij een kleine startup, kun je dan ook iets met deze methode? Jazeker! De Lean Startup methode kun je juist in grote organisaties inzetten om innovatie te bevorderen. Hiermee versnel je de ontwikkeling van nieuwe producten of diensten.

Als je op kleine schaal, dus in de vorm van een pilot of experiment aan de slag gaat, kun je heel ‘veilig’ beginnen. Dat laatste is namelijk wel wat er in grote organisaties gevraagd wordt. Ook bij innovatie verlangen opdrachtgevers toch om uitgebreide projectplannen. En dat is precies wat je natuurlijk van tevoren nog niet weet! Dus door het klein en afgebakend te houden en op die manier te starten, kun je heel goed met de Lean Startup methode aan de slag.

Het voordeel is dat je de risico’s beperkt en de kosten laag houdt, want je kunt na iedere build – measure – learn cyclus besluiten om te stoppen. Dit voorkomt dat er flinke kosten worden gemaakt op basis van een (achteraf) niet haalbaar blijkend projectplan. De Lean Startup methode maakt dat je als organisatie sneller en flexibeler kunt inspelen op veranderingen in de markt. Hierdoor wordt je een wendbare organisatie!

Meer weten over wendbare organisaties? Volg onze agile scrum training!sc
De 14 management principes van Toyota
De 14 management principes van Toyota

De 14 management principes van Toyota vormen de basis van het Toyota Production System (TPS), waaruit lean is ontstaan. Lees hier meer!

Vier berekeningen die inzicht geven in een proces
Vier berekeningen die inzicht geven in een proces

Leer hoe je berekeningen maakt die je helpen om processen te begrijpen. Bijvoorbeeld de doorlooptijd en de proces efficiency.

Het VUCA model: wat is het?
Het VUCA model: wat is het?

Het VUCA model wordt toegepast in verschillende sectoren. Het is een tool die je helpt te bepalen wanneer je welke acties onderneemt.

Alle artikelen bekijken