Auteur: Roos van Starrenburg
Laatst bijgewerkt op: 13 december 2023
Bij Lean People doen we veel opdrachten in de zorg als project- en interimmanager. We brengen processen in kaart en zien daarbij vaak snel al veel verspillingen. Een van de belangrijkste dingen in de zorg is genoeg tijd voor de patiënt. Daarom is het belangrijk verspillingen te elimineren zodat er tijd overblijft voor de patiënt en dingen die er écht toe doen.
In dit artikel vertellen we je:
In lean kennen we acht verspillingen, ook heel lean, hier is een ezelsbruggetje voor: TIM WOODS: transport, voorraad, beweging, wachten, overproductie, overbewerking, fouten en talent. Ook in de zorg zien wij deze verspillingen: in de ziekenhuisapotheek, op operatiekamers, huisartsenpraktijken en andere zorgafdelingen en -organisaties.
Vaak denken mensen aan materialen bij de verspilling transport, maar het kan hier ook gaan om e-mails of patiënten. Bijvoorbeeld een patiënt die een intake heeft op de eerste etage en daarna een formulier moet ophalen op de negende etage. Vervolgens laat de patiënt een echo maken op de derde etage. Daarna meldt de patiënt zich weer bij de balie op de eerste etage voor een vervolgafspraak. De patiënt wordt heen en weer door het ziekenhuis gestuurd, dit kost onnodig veel tijd.
Bij voorraad zijn er meerdere dingen die zorgen voor verspilling. Aan de ene kant meer voorraad dan nodig: extra infusen aanschaffen die niet gebruikt worden en over datum gaan. Zonde, want nu moet je ze weggooien: verspilling van materialen en geld. Aan de andere kant kan te weinig voorraad ook zorgen voor verspilling, bijvoorbeeld wanneer washandjes niet zijn bijgevuld op de patiëntenkamer. Verpleegkundigen moeten hun proces onderbreken en washandjes halen om verder te kunnen met het wassen van de patiënt.
Onnodig veel bewegen is een verspilling die we vaak zien in de zorg. Zo zijn we bij een huisartsenpraktijk geweest zonder digitaal aanmeldsysteem. De patiënten melden zich aan bij de doktersassistente en nemen plaats in de wachtruimte. De wachtruimte is buiten het zicht van de doktersassistente waardoor de assistente steeds heen en weer moet lopen om patiënten op te halen.
Een arts reserveert iedere week vrijdagmiddag een blok van drie uur voor het beantwoorden van mails van patiënten en collega’s. Dan zijn er namelijk geen operaties of spreekuren gepland en kan de arts even de tijd nemen voor de mailbox. Wanneer jij op maandagochtend deze arts mailt, krijg je op z’n vroegst vrijdagmiddag antwoord terwijl het misschien twee minuten kost om terug te mailen. Collega’s en patiënten van deze arts wachten dus onnodig lang op een reactie, verspilling!
Meer maken dan nodig is, iets dat ook in de zorg voorkomt. Even een paar extra spuiten optrekken, zodat er genoeg is voor de rest van de dag zonder te kijken hoeveel er écht nodig is. De volgende ochtend bleek dat de helft van de spuiten maar is gebruikt. De rest mag de volgende dag niet meer gebruikt worden en eindigt in de prullenbak.
Bij overbewerking gaat iets te vaak langs mensen. Een arts schrijft in het systeem medicatie voor die niet meer op voorraad is. De apotheek krijgt hier een melding van en zet dit om naar dezelfde soort medicatie van een ander merk die wel leverbaar is. Vervolgens moet de arts hier weer goedkeuring op geven. Hier vindt dus herstelwerk plaats. Als de arts de eerste keer medicatie kiest die leverbaar is, bespaart dit tijd.
Fouten zijn dingen die, vaak onbewust, niet goed gaan. Bij de bloedafname in een ziekenhuis ontbreekt vaak een patiëntsticker op het labformulier. Hierdoor kan er geen bloed geprikt worden en moet de patiënt terug naar de arts om de sticker op te halen. Hier zie je dat fouten vaak samengaat met andere verspillingen als wachten en overbewerking. Dit kost onnodig tijd van meerdere mensen en is dus verspilling!
Verspilling van talent is een verspilling die we ook terugzien in de zorg. Een verpleegkundige is opgeleid en aangenomen om de beste zorg te verlenen aan patiënten. Doordat verpleegkundigen ook veel administratie moeten doen in bijvoorbeeld HiX, kunnen ze minder tijd besteden aan de patiënt. Het talent van de verpleegkundige wordt niet optimaal benut: verspilling!
We zijn benieuwd of je de verspillingen na het lezen van deze blog in je eigen werk herkent. Ben je enthousiast geworden en wil je meer weten? Schrijf je direct in voor één van onze aankomende yellow belt trainingen en ga zelf aan de slag met de acht verspillingen!
Laat meer zien over de Yellow belt training!
Check onze trainingsagenda voor alle trainingen die binnenkort starten!
De 14 management principes van Toyota vormen de basis van het Toyota Production System (TPS), waaruit lean is ontstaan. Lees hier meer!
Leer hoe je berekeningen maakt die je helpen om processen te begrijpen. Bijvoorbeeld de doorlooptijd en de proces efficiency.
Het VUCA model wordt toegepast in verschillende sectoren. Het is een tool die je helpt te bepalen wanneer je welke acties onderneemt.