Een meetplan maken

Een meetplan is een plan van aanpak dat je maakt vóór je data gaat verzamelen. In het meetplan staat ‘wat’ je gaat meten, ‘hoe’,  ‘door wie’ en ‘wanneer’. Door het maken van een meetplan zorg je ervoor dat je op een betrouwbare manier de juiste data ophaalt. In deze blog vertellen we je meer over het maken van een meetplan én kun je een handig template downloaden!

Auteur: Roos Spanjer Laatst bijgewerkt op: 8 oktober 2024
Geschatte leestijd: 4 minuten
Een meetplan maken als projectleider

Inleiding

Een meetplan helpt je om van tevoren na te denken over welke informatie relevant is om in kaart te brengen. Je doet dit vaak in de measure fase van een verbeterproject, als je de value stream map wil onderbouwen met data.

In dit artikel vertellen we je:

  • Waarom het maken van een meetplan verstandig is.
  • Hoe je bepaalt wat je gaat meten.
  • En hoe je een meetplan maakt, inclusief een handig kant-en-klaar template van een meetplan!

Waarom een meetplan?

Als je de activiteiten van een proces in kaart hebt gebracht (bijvoorbeeld door middel van een value stream map), wil je dit aanvullen met data. Je wil bijvoorbeeld weten:

  • Hoe vaak dit proces wordt uitgevoerd.
  • Wat de bewerkingstijden per processtap zijn.
  • Of er wachttijd zit (en zo ja, hoeveel) tussen de processtappen in.
  • Wat de totale doorlooptijd is.
  • Waar er uitval in het proces ontstaat.
  • Wat het rendement van het proces is.
Steekproef

Steekproef

Je gaat daarom een steekproef nemen. Een steekproef is een representatieve weergave van het proces waarmee je een aantal dingen kunt meten. Op basis van die metingen kun je jouw beeld van het proces compleet maken.

Het is belangrijk om eerst na te denken over wat je gaat meten, anders blijf je aan de gang. Het is namelijk heel verleidelijk om alle data die beschikbaar is, maar meteen mee te nemen. Maar als dit niet relevant is in jouw verbeterproject, dan is het zonde van je tijd. Maak dus van tevoren een meetplan!

Stap 1: Wat ga je meten?

Het eerste wat er in je meetplan staat, is wat je gaat meten. Je kunt dit onderverdelen in vier subcategoriën.

1. Een definitie van de Y/X variabele

De uitkomst van een proces wordt bepaald door verschillende factoren. Stel je wil een lekkere pizza maken, dan is de kwaliteit van die pizza de Y van het proces. Alles wat je doet, is erop gericht om deze pizza zo goed mogelijk te maken (Y). De uitkomst (dus de kwaliteit, Y) wordt dan bepaald door verschillende X-factoren, zoals de fabrikant van de pizza, de temperatuur van de oven, de duur van het bakken etc.

Het eerst wat je noteert is welke variabelen je gaat meten (NB: dat is sowieso de Y-factor en afhankelijk van de focus van je project een aantal X-factoren).

Type data
2. Wat voor type data het is

Je kunt onderscheid maken tussen verschillende typen data (continu, discreet, nominaal en ordinaal). In deze stap noteer je per Y- en X-factoren wat voor type data het is.

3. De eenheid waarin je gaat meten

Ook noteer je de eenheid van je metingen. Gaat het bijvoorbeeld om dagen, centimeters, aantallen of minuten?

4. Wat de uitkomstmogelijkheden zijn

Tot slot noteer je welke uitkomstmogelijkheden er zijn. Bijvoorbeeld 1-365 dagen , de namen van collega’s of het bedrag waartussen de waarde van facturen moeten liggen.

Stap 2: Hoe ga je meten?

Vervolgens noteer je in het meetplan HOE je gaat meten.

1. Hoe ga je aan de data komen?

Hier noteer je hoe je aan de data komt. Haal je dit bijvoorbeeld uit een systeem, ga je inkomende telefoontjes turven of meet je op een andere manier?

2. Wie gaat de data verzamelen?

Tot slot noteer je wie dit gaat doen. Bepaalde collega’s, mensen uit de projectgroep of iedereen?

Betrouwbaar meetplan

Meetplan: betrouwbare data

Een meetplan helpt je om op een gestructureerde manier data te verzamelen en komt de betrouwbaarheid en validiteit ten goede. Je wil namelijk dat de data zoveel mogelijk reproducable (verschillende mensen meten op dezelfde manier) en repeatable is (als je de metingen herhaalt komt er steeds hetzelfde uit).

Een goed met data onderbouwd proces maakt het in de analyse fase makkelijker om de knelpunten en problemen in het proces te ontdekken.

projectmanagement trends 2023

Ook aan de slag?

Download hier direct een template voor een meetplan!

Wil je leren hoe je in de measure fase een meetplan gebruikt? Schrijf je dan in voor één van onze green belt trainingen en ga zelf aan de slag met een verbeterproject.

17 en 24 maart, 7 en 14 april, 12 en 19 mei 2025
16 en 23 april, 14 en 21 mei, 4 en 11 juni 2025
Of bekijk alle opties

Ook interessant:

Alle artikelen bekijken
De 14 management principes van Toyota
De 14 management principes van Toyota

De 14 management principes van Toyota vormen de basis van het Toyota Production System (TPS), waaruit lean is ontstaan. Lees hier meer!

Vier berekeningen die inzicht geven in een proces
Vier berekeningen die inzicht geven in een proces

Leer hoe je berekeningen maakt die je helpen om processen te begrijpen. Bijvoorbeeld de doorlooptijd en de proces efficiency.

Het VUCA model: wat is het?
Het VUCA model: wat is het?

Het VUCA model wordt toegepast in verschillende sectoren. Het is een tool die je helpt te bepalen wanneer je welke acties onderneemt.

Alle artikelen bekijken