Kleuren van het DISC model

Het DISC model is een populaire tool om gedragsstijlen van mensen beter te begrijpen. Het verdeelt mensen in vier verschillende categorieën, aangeduid met kleuren: rood, geel, groen en blauw. Elke kleur staat voor een bepaald type gedrag en persoonlijkheidskenmerken. In deze blog leggen we uit wat elke kleur betekent en hoe je deze kennis kunt gebruiken om beter met anderen samen te werken.

Auteur: Hanna Lankhorst Laatst bijgewerkt op: 12 augustus 2024
Disc model en kleuren

Wat is het DISC Model?

Het DISC model is een model dat je helpt om gedrag en communicatiestijlen van anderen te begrijpen. Het is gebaseerd op de theorie van de Amerikaanse psycholoog William Moulton Marston. Het model ziet eruit als een cirkel met vier kleuren:

  1. Rood (Dominant)
  2. Geel (Invloedrijk)
  3. Groen (Stabiel)
  4. Blauw (Consciëntieus)

In dit artikel vertellen we je:

  • Waar het DISC model vandaan komt
  • Wat de verschillende DISC kleuren betekenen
  • En hoe je het model zelf kunt toepassen (en hoe je erachter komt welke kleur jij zelf bent!)
Bedenker DISC model

De bedenker van het DISC model: William Moulton Marston

Het DISC model hebben we te danken aan de Amerikaanse psycholoog William Moulton Marston (1893-1947). In het boek Emotions of Normal People (1928) beschreef hij de DISC profielen als eerste.

Daarbij keek hij vooral naar de wijze waarop mensen hun emoties in sociale situaties toonden. Hij verdeelde dit uiteindelijk in vier groepen op basis van persoonlijkheidskenmerken. Deze groepen kregen ieder hun eigen kleur. Hiermee was het DISC model een feit!

Verder was Marston ook de bedenker van één van de eerste versies van de leugendetector (gebaseerd op bloeddrukmetingen) en de geestelijk vader van superheldin Wonder Woman. Het karakter van Wonder Woman was gebaseerd op de twee vrouwen met wie hij een polyamoreuze relatie had. Leuk weetje als jij het DISC model aan iemand uitlegt!

Welke DISC profielen zijn er ?

Met het DISC-model kun je mensen verdelen in vier verschillende groepen. Deze groepen zijn gebaseerd op de voorkeursstijlen die mensen hebben wanneer ze samenwerken in een groep. We kijken dan naar communicatie, gedrag en kenmerken. De vier DISC profielen zijn:

  1. Dominant (D): Mensen die in groepen snel het voortouw nemen, die de rol van leider pakken, snel kunnen beslissen en erg gericht zijn op resultaat.
  2. Invloedrijk (I): Mensen die graag contact maken met anderen, optimistisch zijn en enthousiast worden over nieuwe ideeën.
  3. Stabiel (S): Mensen die in een groep graag samenwerken, veel geduld hebben en goed gaan op een stabiele en voorspelbare omgeving.
  4. Consciëntieus (C): Mensen die houden van regels en procedures, die nauwkeurig werken en analytisch zijn.

Wat je vaak ziet is dat de meeste mensen een combinatie zijn van meerdere typen, maar dat er wel één of twee dominante typen het voorkeursgedrag bepalen. Je hebt het vast wel eens gehoord: “Dit is een heel blauw team” of “Zij is een hele rode manager”.

Zie deze DISC profielen als een hulpmiddel, dat je helpt om beter te begrijpen hoe verschillende mensen denken, handelen en communiceren. Hierdoor kun je elkaar juist versterken en ga je effectiever samenwerken en communiceren met anderen.

Disc profiel rood

Dominant (rood)

Mensen met een rode persoonlijkheid zijn vaak:

  • Ondernemend
  • Nieuwsgierig
  • Besluitvaardig
  • Competitief
  • Zelfverzekerd
  • Veeleisend

‘Rode mensen’ houden van uitdagingen en zien het liefst snel resultaat. Ook nemen ze graag de leiding en houden ervan om problemen op te lossen. Ze kunnen soms wat ongeduldig en kortaf zijn, vooral als dingen niet snel genoeg gaan. Stel je dat je in een projectteam werkt en de projectleider is een rood-type. Deze persoon zal waarschijnlijk duidelijke doelen stellen en verwachten dat iedereen hard werkt om die doelen te bereiken. Ze houden van snelle beslissingen zien liever niet dat er te veel wordt gediscussieerd.

Rode karakterkleuren kunnen soms botsen met ‘groene karakters’. Rood wil namelijk graag snel resultaat zien, terwijl groen veel meer rekening houdt met het sociale proces en iedereen op de juiste manier wil betrekken. Door je hiervan bewust te zijn, kun je elkaar juist versterken.

Gedrag beïnvloeden? Lees meer
Disc profiel geel

Invloedrijk (geel)

Mensen met een gele persoonlijkheid zijn vaak:

  • Enthousiast en energiek
  • Sociaal en extravert
  • Motiverend
  • Overtuigend
  • Optimistisch
  • Beïnvloedend

Gele types houden van interactie met anderen en zijn goed in het motiveren van mensen. Ze zijn optimistisch en vinden het leuk om nieuwe ideeën te bedenken en te delen. Soms kunnen ze echter wat chaotisch zijn en moeite hebben om zich te concentreren op details. Als je een collega in je team hebt die geel is, kan je ervan uitgaan dat ze zich maximaal zullen inzetten. Het is goed om te weten dat je bij deze mensen beter niet aankomt met to-do lijstjes en strakke tijdschema’s.

Daarom zien we soms dat gele en blauwe karakterprofielen elkaar kunnen irriteren. De gele visionair wil graag aan de slag met nieuwe ideeën terwijl blauw graag de risico’s afweegt en eerst een plan maakt voor hij aan de slag gaat.

Disc profiel groen

Stabiel (groen)

Mensen met een groene persoonlijkheid zijn vaak:

  • Geduldig en kalm
  • Betrouwbaar
  • Luisteraars
  • Teamspelers
  • Consequent
  • Afwachtend

Groene types worden ook wel als de vredestichters gezien. Ze houden van harmonie en willen dat iedereen zich prettig voelt. Ze zijn geduldig en nemen de tijd om naar anderen te luisteren. Een valkuil is dat ze te veel aan de wensen van anderen voldoen en het moeilijk vinden om nee te zeggen. Als collega kan je deze mensen helpen door aan te geven dat het goed is om open te communiceren over hun ideeën en wensen, zodat ze niet alleen aan anderen denken.

Groene persoonlijkheidskleuren ervaren rode profielen als dominant en zullen daarom soms botsen. Zij vinden dat rood te snel voorbijgaat aan wat de betrokkenen belangrijk vinden en teveel focussen op resultaat. Voor groene karakters is het belangrijk om ‘mensen mee te nemen’ in een verandering.

Disc profiel blauw

Conformisme (blauw)

Mensen met een blauwe persoonlijkheid zijn vaak:

  • Analytisch en nauwkeurig
  • Systematisch en georganiseerd
  • Perfectionistisch
  • Ordelijk
  • Objectief
  • Voorzichtig

Dit zijn de denkers. Deze mensen zitten veel in hun hoofd en zijn meer rationeel dan emotioneel. Ze houden van feiten en details en willen dingen goed doen. Ze zijn zorgvuldig en nemen de tijd om de juiste beslissingen te nemen. Een valkuil is dan ook dat blauwe types te veel in de details blijven hangen en het moeilijk vinden een beslissing te nemen.

Blauwe karakters houden van structuur en zijn daarom vaak heel waardevol in projectteams. Ze zijn essentieel om de goede ideeën van gele karakterprofielen om te zetten in een plan van aanpak.

Een praktijkvoorbeeld: DISC bij een start up

Er was eens een kleine organisatie in het midden van het land. In deze start up deed eigenlijk iedereen zo’n beetje alles. Administratie, contact met klanten, de doorontwikkeling van dienstverlening en projectmanagement bij klanten: vanwege de omvang van het bedrijf was het handig dat alle collega’s van alle markten thuis waren. Ook was het hele team op deze manier ontzettend betrokken bij de groei van het bedrijf.

Tegelijkertijd werd er ook in het team ervaren dat sommige collega’s beter waren in het bedenken van nieuwe dienstverlening, terwijl de kracht van anderen juist lag in het concreet uitvoeren daarvan. Door een DISC kleurentest te doen werden de voorkeursstijlen van het team duidelijk. Daardoor werd het een stuk eenvoudiger om taken te gaan verdelen.

Een aantal ‘blauwe’ collega’s vonden het heerlijk om de financiën te doen of administratieve HR-taken. Het gaf hun een voldaan gevoel om dit soort taken op orde te brengen. En een ‘gele’ collega ging zich op sales en new business richten, met groot succes! Inmiddels werkt het bedrijf met interne rollen, geïnspireerd op de principes van Holacracy. Hierdoor kunnen collega’s rollen kiezen die heel erg bij zich passen, of juist een rol kiezen die ze wat meer uitdaagt in hun ontwikkeling. Het voordeel van deze rollen is namelijk dat ze een tijdelijk karakter hebben, en je de rol na een tijd ook weer aan een andere collega kunt doorgeven.

DISC model geeft je inzicht!

In dit artikel hebben we het DISC-model aan je uitgelegd. Het DISC-model is niet de heilige graal om mensen in groepen te verdelen, maar wél een handig hulpmiddel om persoonlijkheid en gedrag beter te begrijpen. Door het model altijd in je achterhoofd te houden, kun je situaties vaak beter inschatten en interpreteren. Hierdoor weet je ook dat reacties, gedrag of de manier waarop mensen samenwerken een bepaalde herkomst heeft. Zo kun je, zeker als projectleider of interim manager, bewuster handelen in situaties.

  1. Betere communicatie: Als je weet welk DISC-type de ander is, kun je je communicatie aanpassen om effectiever te zijn. Stel, je bent in gesprek met een Dominant persoon, dan kun je daar je communicatiestijl op aanpassen. Met hem of haar kun je direct en to-the-point overleggen, terwijl je bij een Stabiel persoon meer tijd neemt om te luisteren en te overleggen.
  2. Teamwork verbeteren: Het is erg handig als je weet welke voorkeursstijl je teamleden hebben. Als je de DISC-typen weet, kun je vooraf goed inschatten wie welke rol het beste past. Zo kun je een gebalanceerd en effectief team samenstellen dat vanuit meerdere perspectieven naar een opdracht kijkt en vanuit verschillende voorkeursstijlen samenwerkt.
  3. Persoonlijke groei: Als je van jezelf weet welk DISC-type je bent, zorgt dat voor inzicht in je kernkwaliteiten maar ook je valkuilen of blinde vlekken. Hierdoor kun je als mens bewuster met situaties omgaan en het helpt je om op persoonlijk en professioneel vlak te groeien.

Welke kleur ben jij? Welke kleuren herken je bij je collega’s? Praat erover met je team, dit kan alleen maar leiden tot een nog betere samenwerking!

Slimmer leren samenwerken? Volg een green belt training!
De 14 management principes van Toyota
De 14 management principes van Toyota

De 14 management principes van Toyota vormen de basis van het Toyota Production System (TPS), waaruit lean is ontstaan. Lees hier meer!

Vier berekeningen die inzicht geven in een proces
Vier berekeningen die inzicht geven in een proces

Leer hoe je berekeningen maakt die je helpen om processen te begrijpen. Bijvoorbeeld de doorlooptijd en de proces efficiency.

Het VUCA model: wat is het?
Het VUCA model: wat is het?

Het VUCA model wordt toegepast in verschillende sectoren. Het is een tool die je helpt te bepalen wanneer je welke acties onderneemt.

Alle artikelen bekijken