Elke verandering, groot of klein, vraagt iets van mensen. Of het nu gaat om een nieuw systeem, een nieuwe werkwijze of een andere manier van samenwerken: medewerkers moeten hun vertrouwde gewoontes loslaten. En dat is vaak lastiger dan gedacht.
Hoe betrek je collega’s op de juiste manier bij een procesverandering? Het is belangrijk om te weten hoe je dit doet om je verbetertraject succes vol af te ronden. In dit artikel lees je hoe je medewerkers meeneemt in een verbetertraject en hoe je zorgt dat een nieuwe werkwijze een blijvend succes wordt.
In elke training krijgen we de vraag: “hoe kan ik medewerkers meenemen in een nieuwe werkwijze”? Een terechte vraag, want dat is ook heel moeilijk! Als je met lean bezig gaat zie je opeens overal mogelijkheden voor verandering en oplossingen voor problemen. Maar jouw collega’s zijn daar misschien niet mee bezig en vragen zich af waarom het allemaal anders moet.
In dit artikel nemen we je mee in:
Dat lijkt niet alleen zo, dat is zo! Maar: mensen kunnen daar niets aan doen. Op het moment dat jij een proces gaat verbeteren waarin je met meerdere collega’s werkt, ga je een werkwijze veranderen. Je vraagt dus van je collega’s of zij hun oude werkwijze (en gewoontes) los kunnen laten. Dus eigenlijk vraag je of ze hun gedrag willen veranderen. De weerstand die daarbij komt kijken, is een primaire en logische reactie op gedragsverandering.
Het menselijk brein is namelijk geprogrammeerd om energie te besparen en voorspelbaarheid te behouden. Nieuwe manieren van werken vragen bewuste aandacht en dat kost energie. Daarom kiest ons brein instinctief voor de weg van de minste weerstand: de bekende route die weinig inspanning of risico vraagt.
Als een proces wordt verbeterd en een werkwijze wordt veranderd, moeten collega’s opeens nadenken over werkzaamheden die daarvoor misschien wel routinematig werden uitgevoerd. Dit ervaren we als ongemak en we zijn bang om fouten te maken.
Stel je voor dat je je sleutels altijd op een kastje naast de voordeur bewaart. Je besluit het kastje te verplaatsen naar de slaapkamer en je sleutels voortaan te bewaren in je tas. De eerst volgende keer dat je de deur uit gaat zal je automatisch naar het kastje lopen om je sleutels te pakken. Dit is ‘gewoontegedrag’, je bent zo geprogrammeerd. Pas daarna zal je beseffen dat je sleutels niet meer daar liggen en bedenken dat ze al in je tas zitten. Dus als het lijkt alsof je collega’s je tegenwerken of niet mee willen doen, bedenk dan dat dit komt doordat je ze vraagt hun gedrag te veranderen.
Het succes van een nieuwe werkwijze hangt af van de mate waarin medewerkers hun gedrag aanpassen en het nieuwe proces echt omarmen. Bij kleine veranderingen kun je prima werken met belonen en straffen om gewenst gedrag te stimuleren. Denk aan een compliment geven als iemand een nieuwe werkwijze probeert, of feedback geven wanneer afspraken niet worden nagekomen. Goed om te weten: belonen is ongeveer twee keer zo effectief als straffen. Positieve bekrachtiging zorgt ervoor dat mensen zich gewaardeerd voelen en het gewenste gedrag vaker willen herhalen.
Bij grotere veranderingen werkt dit echter onvoldoende. Een beloning motiveert op de korte termijn, maar verandert niet de overtuiging of de onderliggende drijfveer van iemand. Mensen moeten dan van binnenuit gemotiveerd zijn om hun gedrag te veranderen. Die intrinsieke motivatie ontstaat wanneer iemand begrijpt waarom de verandering nodig is, zich er persoonlijk bij betrokken voelt en ervaart dat het zinvol is.
Ze moeten dus zelf inzien dat jouw idee voor het verbeteren van een proces een goed idee is. Of dat jouw idee ze iets op gaat leveren, zoals meer kwaliteit of meer tijd. Als je dus wil dat je collega’s mee gaan in de verandering, moet je ze meenemen in de nieuwe werkwijze. Door ze inspraak te geven en hun ideeën mee te nemen, is de kans groot dat ze zelf ook enthousiast raken.
Het is voor een eerste project aan te raden om een probleem te kiezen waar iedereen last van heeft. Hierdoor zal iedereen blij zijn dat je dit op gaat pakken en zijn je collega’s dus al gemotiveerd.
Voor een volgend lean project heb je jezelf dan al populair gemaakt 😉 en zullen ze automatisch meer vertrouwen in deze aanpak hebben. Daarnaast is het handig om tijdens je verbeterproject zo veel mogelijk te laten zien wat je aan het doen bent. Je kunt bijvoorbeeld op een centrale plek een verbeterbord ophangen en regelmatig een nieuwsbrief rondsturen. Hierdoor kunnen je collega’s al wennen aan het idee dat er iets gaat veranderen en krijgen ze zelf ook goede ideeën die ervoor zorgt dat jij medewerkers kunt meenemen in een nieuwe werkwijze!
Voor het borgen van een nieuwe werkwijze is herhaling nodig. Zorg daarom voor een prikkel die mensen herinnert aan de nieuwe werkwijze. Spreek af met elkaar vanaf welk moment je de nieuwe werkwijze volgt. Vanaf dit moment bouw je prikkels in, die jou en je collega’s herinneren aan het nieuwe gedrag.
Hang bijvoorbeeld een briefje op een logische plek, bespreek tijdens de dagstart het nieuwe proces, maak eventuele nieuwe resultaten visueel. Mensen moeten constant herinnerd worden aan de nieuwe werkwijze.
Daarnaast is het goed om regelmatig te evalueren en bij te sturen. Een goed idee of verbetering is niet meteen af, of klaar, er is ruimte nodig om het bij te schaven. Bespreek samen welke belemmeringen jullie nog ervaren die het nieuwe gedrag lastig maken. En last but not least, we zeggen dit vaker: vier successen! Laat zien wat je heb bereikt en vier dit, dan blijft iedereen enthousiast en gemotiveerd.
Wil jij niet alleen leren hoe je verbeteringen kunt doorvoeren binnen je organisatie, maar ook je mensen daarbij betrekt? Dan is de green belt training wat voor jou? Bekijk voor een volledig overzicht van onze trainingen de trainingspagina.
AI kan helpen aan de organisatiekant van de zorg, daar waar processen slimmer kunnen, tijd te winnen is en samenwerking beter kan. Juist daar ligt de verbinding met lean. In deze blog lees je hier meer over!
Het Vijfkrachten model helpt organisaties om de aantrekkelijkheid en winstgevendheid van een bedrijfstak te analyseren. Door vijf krachten in kaart te brengen, krijg je zicht op de dynamiek van de markt en de factoren die jouw concurrentiepositie bepalen.
Als organisatie wil je graag goed je klant begrijpen, zodat je levert wat je klant wil. Dit proces wordt ook wel de klantreis of customer journey genoemd. Het is een handig hulpmiddel om inzicht te krijgen in de ervaringen van klanten tijdens hun contactmomenten met een organisatie.