Operational Excellence: een strategie die werkt

Operational Excellence houdt in dat je als organisatie wil uitblinken in wat je doet. Het is een overtuiging waarbij de behoefte van de eindgebruiker of klant centraal staat. Als een organisatie dit nastreeft, doet ze er alles (en meer dat dat) aan om te excelleren in de dienstverlening. Dit streven naar perfectie is de kern van het Operational Excellence model.

Auteur: Hanna Lankhorst Laatst bijgewerkt op: 11 september 2024

Operational Excellence strategie

Operational Excellence strategie is een managementfilosofie die zich richt op het verbeteren van processen binnen organisaties. Het doel is om producten en diensten van de hoogste kwaliteit te leveren, met zo min mogelijk verspilling. Dit alles tegen de laagst mogelijke kosten. Dit model streeft naar continue verbetering en het leveren van klantwaarde op een efficiënte en effectieve manier. Vaak wordt deze overtuiging geassocieerd met lean en six sigma.

Wat is Operational Excellence?

De basisprincipes

Voordat we ingaan op het ontwikkelen van een strategie voor Operational Excellence, is het belangrijk om de basisprincipes van dit model te begrijpen:

  • Klantgerichtheid: Alles is gericht op het leveren van waarde aan de klant. Dit betekent dat elk proces, elke beslissing en elke strategie gebaseerd moet zijn op het maximaliseren van klanttevredenheid.
  • Continue verbetering (Kaizen): Het proces van continue verbetering is de kern van Operational Excellence. Dit houdt in dat medewerkers op alle niveaus betrokken zijn bij verbeteren van processen. Of je nu strategisch manager bent of in de operatie werkt, iedereen is betrokken.
  • Leiderschap en cultuur: Sterk leiderschap en een ondersteunende cultuur zijn cruciaal voor het succes van Operational Excellence. Leiders moeten het goede voorbeeld geven. Ook is een cultuur belangrijk waarin medewerkers de ruimte voelen om verbeteringen aan te kaarten. Toyota is hier een heel mooi voorbeeld van. Het zit daar in de cultuur om te verbeteren en elkaar te helpen met verbeteringen. Iedereen, in elke functie.
  • Processen: Bij Operational Excellence ligt de nadruk op het optimaliseren van bedrijfsprocessen. Dit betekent het elimineren van verspilling, het verminderen van variatie en zorgen dat de resultaten consistent zijn.
  • Data-gedreven besluitvorming: Beslissingen worden genomen op basis van data en grondige analyses. Dit zorgt voor kleinere kansen op fouten en een hogere slagingskans van verbeteringen.

Het ontwikkelen van een Operational Excellence strategie

Een effectieve Operational Excellence strategie is niet iets dat toevallig ontstaat; het is het resultaat van zorgvuldige planning, gedetailleerde analyse en consequente uitvoering. Hier zijn de belangrijkste stappen om een Operational Excellence strategie te ontwikkelen die aansluit bij jouw organisatie.

  1. Bepaal de organisatiedoelen

Voordat je een Operational Excellence strategie ontwikkelt, is het belangrijk om een goed beeld te hebben van de strategische doelen van de organisatie. Wat wil de organisatie bereiken op korte en lange termijn? Dat kan gaan om het vergroten van marktaandeel, het verbeteren van de klanttevredenheid of het verlagen van kosten. Het is belangrijk om te zorgen dat de strategie in lijn is met deze doelen.

  1. Analyseer de huidige prestaties

Voordat je verbeteringen aanbrengt, moet je begrijpen hoe je huidige processen presteren. Dit kan je doen door middel van een procesanalyse, waarbij je bijvoorbeeld Value Stream Maps (VSM’s) maakt en deze analyseert. Identificeer de knelpunten en processtappen waar de klanttevredenheid kan worden verhoogd. Gebruik hierbij zowel kwantitatieve data (zoals doorlooptijden, kosten, foutpercentages) als kwalitatieve data (zoals klantfeedback en medewerkerstevredenheid).

  1. Betrek het team en bouw aan een verbetercultuur

Operational Excellence bereik je niet zonder de betrokkenheid en steun van medewerkers op alle niveaus van de organisatie. Leiderschap moet niet alleen top-down gedreven zijn, maar ook bottom-up, waarbij medewerkers worden aangemoedigd om actief bij te dragen aan het verbeteren van processen. Het opzetten van een cultuur waarin continue verbetering wordt gewaardeerd en beloond, is heel belangrijk. Dit kan door middel van training, het delen van succesverhalen, of bijvoorbeeld het implementeren van een systeem voor het indienen en beoordelen van verbeteringsvoorstellen. Begin niet te groot, maar bouw dit stap voor stap uit.

Operational Excellence strategie

  1. Definieer doelen en meet resultaten

Zodra de verbeteringen zijn bepaald, is het belangrijk om doelen vast te stellen die de voortgang en het succes van de verbeteringen meten. Met de doelen bedoelen we nu niet de organisatiedoelen, maar meer KPI’S (Key Performance Indicators). KPI’s kunnen variëren afhankelijk van de doelen, maar voorbeelden zijn: fouten per miljoen geproduceerde eenheden, klanttevredenheidsscores, productiviteit per medewerker, en kostenbesparingen per proces. Deze KPI’s check je regelmatig om ervoor te zorgen dat de strategie op koers ligt en om tijdig bij te kunnen sturen waar nodig.

  1. Pas lean en six sigma toe

Operational Excellence is nauw verbonden met de principes van lean en six sigma. Lean gaat over het verminderen van verspilling en het optimaliseren van waarde in elke processtap. Six sigma richt zich op het verminderen van variatie in processen. Het toepassen van deze principes veel effect hebben op de efficiëntie en waarde van processen.

  1. Verbeter continu

Operational Excellence heeft tijd nodig. Dit betekent dat zelfs nadat de eerste verbeteringen zijn doorgevoerd, je er nog niet bent. Regelmatige evaluaties, audits en het verzamelen van feedback zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat je organisatie blijft verbeteren. Ontwikkelingen in de markt en klantbehoeften houd je hier ook goed in de gaten.

Conclusie

Operational Excellence is geen eenmalig project, maar bijna meer een proces. Je bent continu bezig met het verbeteren van processen, het verhogen van efficiëntie, en het leveren van de hoogste kwaliteit aan klanten. Het implementeren van een Operational Excellence strategie vereist geduld, inzet, en betrokkenheid op alle niveaus van de organisatie. Met de juiste aanpak en een cultuur van continue verbetering kan ook jouw organisatie dit realiseren.

Aan de slag met continu verbeteren? Volg een green belt training!
De 14 management principes van Toyota
De 14 management principes van Toyota

De 14 management principes van Toyota vormen de basis van het Toyota Production System (TPS), waaruit lean is ontstaan. Lees hier meer!

Vier berekeningen die inzicht geven in een proces
Vier berekeningen die inzicht geven in een proces

Leer hoe je berekeningen maakt die je helpen om processen te begrijpen. Bijvoorbeeld de doorlooptijd en de proces efficiency.

Het VUCA model: wat is het?
Het VUCA model: wat is het?

Het VUCA model wordt toegepast in verschillende sectoren. Het is een tool die je helpt te bepalen wanneer je welke acties onderneemt.

Alle artikelen bekijken