Een risicoanalyse inzetten voor arbeidskrapte in de zorg

Risicoanalyse in de zorg

Dat de werkdruk in de zorg de komende jaren alleen maar zal stijgen, is inmiddels bekend. De voornaamste reden hiervoor is een stijgend personeelstekort. Waar nu één op de zes mensen in de zorg werkt, zal dit gaan stijgen naar een behoefte van één op de vier mensen in de zorg. Dit zijn best verontrustende cijfers. Gelukkig zijn er genoeg dingen die we kunnen doen, om met deze arbeidskrapte om te gaan. Om hier een goed overzicht van te krijgen en proactief mee om te gaan, is een goede risicoanalyse van belang.

Verschillende modellen voor een risicoanalyse

Risicoanalysemodellen zijn handige hulpmiddelen om vooruit te denken en je te helpen bij het uitvoeren van een goede analyse. Deze modellen helpen je om mogelijke risico’s in kaart te brengen, deze te prioriteren en eventueel al acties uit te zetten. Bij Lean People gebruiken we vaak een FMEA, waarmee je de risico’s scoort op de kans van voorkomen en de kans van detectie. De meeste modellen hanteren ongeveer dezelfde aanpak, waarin er verschil kan zitten in de invulling van de verschillende stappen:

Risico’s identificeren
Risico’s wegen en analyseren
Risico’s prioriteren
Beheersmogelijkheden analyseren
Actieplannen opstellen
Borgen

Een voorbeeld van een risicoanalyse in de zorg, gericht op arbeidskrapte

Stel, we passen bovenstaande stappen toe op de zorg. Ook hierbij begin je met het identificeren van mogelijke risico’s die kunnen leiden tot personeelstekorten. Bijvoorbeeld een hoge werkdruk die leidt tot psychische klachten, toenemende patiëntenaantallen, problemen met werving, een uitblijvende toestroom van nieuwe medewerkers of het opleiden van te weinig mensen. Hierna wegen we de risico’s en analyseren we ze: welk risico is nou aannemelijk, welke zien we al snel aankomen, welke is eenvoudig op te lossen? Door ze bijvoorbeeld te scoren op deze drie onderdelen, ontstaat er een prioritering in de risico’s.

In dit voorbeeld gaan we er vanuit dat de hoge werkdruk die leidt tot psychische klachten het grootste risico is, waarbij dit pas laat merkbaar is, maar we wel concrete acties zien (beheersmogelijkheden). Deze beheersmogelijkheden zijn bijvoorbeeld het inzetten van coaches en vitaliteit opnemen in de jaarplannen. Op basis van deze twee mogelijkheden worden projecten ingericht en acties uitgezet. Hierdoor verlagen we de kans op uitval door psychische klachten en is er een iets minder groot personeelstekort.

Waarom een risicoanalyse belangrijk is in de zorg

Door het doen van een grondige risicoanalyse, kan je toekomstige problemen (deels) voorkomen of in ieder geval verkleinen. Je denkt even rustig na over wat er allemaal eventueel mis kan gaan en wat je binnen de mogelijkheden toch nog kan doen. Dat die arbeidskrapte groter wordt, is een gegeven. Dat weten we. Maar door te kijken naar de risico’s hiervan, kunnen we toch bijvoorbeeld het behoud van het huidige personeel verbeteren. Ook het slimmer inrichten van processen zorgt er voor dat we met minder mensen hetzelfde werk kunnen blijven doen of dat we jullie wervingsproces verbeteren. Ook strategische personeelsplanning draagt bij aan een verlaging van de werkdruk. Zo zijn er nog verschillende knoppen waar je aan kan draaien, waar je achter komt door een goede risicoanalyse.