Wat is bias?

Hoe herken je bias?

Het herkennen van bias is lastig. Dat komt namelijk omdat je je niet bewust bent van patronen en aannames die jouw denken beïnvloeden. Toch zijn er een aantal dingen waar je op kunt letten om je bewustwording van bias steeds een beetje verder te vergroten. Probeer voor jezelf een spreekwoordelijke rode vlag omhoog te doen als het volgende gebeurt:

• Je negeert patronen in de data die je hebt verzameld in het project. Als we processen gaan verbeteren, is het heel verleidelijk om op voorhand al een oorzaak of een oplossing ‘op het oog te hebben’. Wat er vervolgens gebeurt, is dat je alleen nog maar kijkt naar data die je eigen aannames bevestigt. Het is natuurlijk heerlijk om gelijk te hebben, maar helaas is dit niet altijd het geval. Als je merkt dat je tegenstrijdige data negeert, is het goed om iemand van buiten het project ook eens naar de data te laten kijken.
• Als er sprake is van groepsdenken. Oftewel, als iedereen in je team het met elkaar eens is, o boy! Dan is het goed om je nog eens af te vragen of jullie nog wel kritisch genoeg zijn. Groepsdenken kun je voorkomen door bijvoorbeeld de 1-2-4-all methode te gebruiken. Wij passen deze zeer regelmatig toe!
• Je zit in je bubbel: een beperkte diversiteit in mening en perspectief. Dit herken je vast wel, iedereen om je heen gaat op wintersport, doet aan padel of heeft dezelfde sneakers. Het gebeurt bij pubers, in de duurdere buurten of in kerkgemeenschappen: als  je je steeds onder dezelfde mensen begeeft en hun raadpleegt voor hun mening, dan hoor je nooit eens een ander perspectief. Daarmee mis je mogelijk waardevolle inzichten van anderen.
• Deze is ook heerlijk; bevestigingsbias. Zoals hierboven al benoemd, het is heerlijk om bevestigd te worden in je mening of oordeel. Hierdoor zie en hoor je ook alleen die informatie, die dit beeld bevestigd. Als je hebt besloten om een witte auto te gaan kopen, dan zie je ineens alleen nog maar witte auto’s. Herkenbaar?
• Halo-effect (nee niet van Beyonce). Het Halo-effect betekent dat je de prestaties of ideeën van iemand overschat omdat je die persoon leuk vindt. Iemand kan het eigenlijk niet meer verkeerd doen. Het tegenovergestelde is het Horn-effect. Dat betekent dat je iemand waar je een negatieve indruk van hebt, ook weinig goeds kan doen.